BÖLÜM 2: UZUNLUK BİRİMLERİ ARASINDAKİ DÖNÜŞÜMLER
Uzunluk birimleri arasında dönüşüm yaparken, aşağıdaki kuralları uygularız.
- Birimlerde büyükten küçüğe doğru giderken, her adımda sayıyı 10'la çarparız.
- Birimlerde küçükten büyüğe doğru giderken, her adımda sayıyı 10’a böleriz.
Bir doğal sayıyı veya ondalık gösterimi 10'la nasıl çarptığımızı veya
10'a nasıl böldüğümüzü hatırlamak için sayfanın sonundaki notları gözden geçirebilirsiniz.
18 000 milimetreyi cm, dm, m, dam, hm ve km'ye dönüştürelim.
18 000 milimetreyi, santimetreye dönüştürmek için 18 000’i 10’a böleriz.
18 000 mm = (18 000 ÷ 10) cm = 1800 cm
1800 santimetreyi, desimetreye dönüştürmek için 1800’ü 10’a böleriz.
1800 cm = (1800 ÷ 10) dm = 180 dm
180 desimetreyi, metreye dönüştürmek için 180’i 10’a böleriz.
180 dm = (180 ÷ 10) m = 18 m
18 metreyi, dekametreye dönüştürmek için 18’i 10’a böleriz.
18 m = (18 ÷ 10) dam = 1,8 dam
1,8 dekametreyi, hektometreye dönüştürmek için 1,8’i 10’a böleriz.
1,8 dam = (1,8 ÷ 10) hm = 0,18 hm
0,18 hektometreyi, kilometreye dönüştürmek için 0,18’i 10’a böleriz.
0,18 hm = (0,18 ÷ 10) km = 0,018 km
18 000 mm = 1800 cm = 180 dm = 18 m = 1,8 dam = 0,18 hm = 0,018 km
0,03 km’yi diğer birimlere dönüştürelim.
0,03 kilometreyi, hektometreye çevirmek için 0,03’ü 10'la çarparız.
0,03 km = (0,03 × 10) hm = 0,3 hm
0,3 hektometreyi, dekametreye çevirmek için 0,3’ü 10'la çarparız.
0,3 hm = (0,3 × 10) dam = 3 dam
3 dekametreyi, metreye çevirmek için 3’ü 10'la çarparız.
3 dam = (3 × 10) m = 30 m
30 metreyi, desimetreye çevirmek için 30’u 10'la çarparız.
30 m = (30 × 10) dm = 300 dm
300 desimetreyi, santimetreye çevirmek için 300’ü 10'la çarparız.
300 dm = (300 × 10) cm = 3000 cm
3000 santimetreyi, milimetreye çevirmek için 3000’i 10'la çarparız.
3000 cm = (3000 × 10) mm = 30 000 mm
0,03 = 0,3 hm = 3 dam = 30 m = 300 dm = 3000 = 30 000 mm
Gerekli çevrimleri yaparak aşağıdaki boşlukları doldurun.
a) 315 m = ..31,5.. dam = ..3,15.. hm = 0,315 km
b) 70 mm = ........... cm = ............ m = .......... dam
c) 2,17 km = ........... hm = ............ dam = .......... m
ç) 7800 cm = ........... dm = ............ m = .......... dam
d) 89 m = ........... dm = ............ cm = .......... mm
e) 0,75 hm = ........... dam = ............ m = .......... dm
Bir birimi diğerine dönüştürmek için adım adım ilerlememiz şart değildir. Örneğin, metreyi santimetreye
çevirmek için sayıyı iki defa 10 ile çarpmak yerine, bir defa 100 ile çarpabiliriz. Benzer şekilde, metreyi kilometreye dönüştürmek için sayıyı üç defa 10'a böleceğimize,
bir defa 1000'e bölebiliriz.
324 dam'lik bir yolun cm cinsinden uzunluğunu bulalım.
Dekametre daha büyük bir birim olduğu için bu uzunluğu santimetreye dönüştürürken her adımda 10 ile çarpma yaparız. Dekametreden santimetreye ulaşabilmek için 3 adım ilerlememiz gerektiği için direkt 1000 ile çarpma yapabiliriz.
324 dam = (324 × 1000) cm = 324 000 cm
218 cm’nin kaç m olduğunu bulalım.
Santimetre daha küçük bir birim olduğu için metreye giderken bölme yaparız. Santimetreden metreye ulaşabilmek için 2 adım ilerlememiz gerekir. Bu nedenle, metreye dönüşüm yaparken santimetre cinsinden verilen sayıyı 100’e böleriz.
218 cm = (218 ÷ 100) m = 2,18 m
Sık kullanılan dönüşümleri aşağıda görebiliriz.
7,2 kilometreyi m, cm ve mm cinsinden yazalım.
7,2 kilometreyi metreye çevirebilmek için 7,2’yi 1000'le çarparız.
7,2 km = (7,2 × 1000) m = 7200 m
7200 metreyi santimetreye çevirebilmek için 7200’i 100'le çarparız.
7200 m = (7200 × 100) cm = 720 000 cm
720 000 santimetreyi milimetreye çevirebilmek için 720 000’i 10'la çarparız.
720 000 cm = (720 000 × 10) mm = 7 200 000 mm
Aşağıdaki tabloyu uygun şekilde doldurun.
a) 835 m = 0,835 km = 83500 cm
b) 73 m = ......... cm = .......... mm
c) 0,012 km = ......... m = .......... mm
ç) 10 m = ......... km = .......... cm
d) 28 mm = ......... cm = .......... m
e) 1,2 hm = ......... dam = .......... dm
(10'LA ÇARPMA)
Bir doğal sayıyı 10'la çarparken, bu sayının sonuna 0 ekleriz.
Ondalık kısmında sadece onda birler basamağı olan bir ondalık gösterimi 10'la çarparken, virgülü kaldırırız.
Diğer ondalık gösterimleri 10'la çarparken, virgülü 1 basamak sağa kaydırırız.
(10'A BÖLME)
Birler basamağı 0 olan bir doğal sayıyı 10'a
bölerken, bu 0'ı sileriz.
Birler basamağı 0'dan farklı olan bir doğal sayıyı 10'a bölerken,
birler basamağının soluna virgül koyarız.
Bir ondalık gösterimi 10'a bölerken, virgülü 1 basamak sola kaydırırız.
Not: Ondalık gösterimin tam kısmında sadece birler basamağı varsa, virgülü 1 birim sola kaydırırken, sayının en soluna 0 koyarız. (1,85→0,185, 0,03→0,003)
