TEOREMLER VE İSPATLAR

BÖLÜNEBİLME KURALLARI

3'E BÖLÜMDEN KALAN


 
 
 

📚 Bir sayının 3’e bölümünden kalan, bu sayının basamakları toplamının 3’e bölümünden kalana eşittir.

 
 

NEDEN?

3’e kalansız bölünebilme kuralını gösterirken, n basamaklı an – 1an – 2...a1a0 sayısının çözümlemesini yaptıktan sonra aşağıdaki eşitliği elde etmiştik.

an – 1an – 2...a1a0 = an – 110n – 1 + an – 210n – 2 + ... + a1101 + a0100

= an – 1(10n – 1 – 1) + an – 2(10n – 2 – 1) + ... + a1(101 – 1) + an – 1 + an – 2 + ... + a1 + a0

Ayrıca, bu eşitliğin sağındaki parantezli sayıların 3’e kalansız bölünebildiğini göstermiştik. Parantezli ifadelerin toplamına A ve parantezsiz ifadelerin toplamına B diyelim.

A = an – 1(10n – 1 – 1) + an – 2(10n – 2 – 1) + ... + a1(101 – 1)

B = an – 1 + an – 2 + ... + a1 + a0

 
 

an – 1an – 2...a1a0 = A + B

A’nın çarpanlarından biri 3 olduğu için, p bir tam sayı olmak üzere, A sayısı 3p şeklinde yazılabilir. B’nin 3’e bölümünden kalan b ise, r bir tam sayı olmak üzere, B sayısı 3r + b şeklinde gösterilebilir. Buna göre A + B toplamı 3p + 3r + b’ye eşit olur. Bu toplamın 3’e bölümünden kalan b’dir.

3'e bölümden kalan

Özetle, an – 1an – 2...a1a0 sayısının 3’e bölümünden kalan, bu sayının basamakları toplamının 3’e bölümünden kalana eşittir.