BÖLÜM 2: DÜZ VEYA TERS İŞLEM GEREKTİREN PROBLEMLER
A) DÜZ İŞLEM GEREKTİREN PROBLEMLER
Düz işlem gerektiren problemlerde, bir çokluk ve bu çokluğa
uygulanacak işlemler verilir; işlemlerin sonucu sorulur. Sonuca ulaşabilmek için soru kökünde verilen işlemler,
çokluğa aynı sırayla uygulanır.
Fatma, parasının 3 katının 5 TL fazlası ile bir deney seti alabilmektedir. Fatma’nın 25 TL’si olduğuna göre, deney setinin fiyatı ne kadardır?
- Fatma’nın parası: 25 TL
- Fatma’nın parasının 3 katı: 25 × 3 = 75 TL
- Fatma’nın parasının 3 katının 5 fazlası: 75 + 5 = 80 TL
Deney setinin fiyatı, Fatma’nın parasının 3 katının 5 TL fazlasına eşit olduğuna göre, cevap 80 TL'dir.
Bir çiftçi, tarlasını sürmek için traktöründeki 80 litrelik mazotun yarısından 10 litre azını harcamıştır. Buna göre, tarlayı sürmek için kaç litre mazot harcamıştır?
- Çiftçinin mazotu: 80 litre
- Çiftçinin mazotunun yarısı: 80 ÷ 2 = 40 litre
- Çiftçinin mazotunun yarısının 10 litre eksiği: 40 – 10 = 30 litre
Çiftçinin harcadığı mazot, toplam mazotunun yarısından 10 litre az olduğuna göre, cevap 30 litredir.
B) TERS İŞLEM GEREKTİREN PROBLEMLER
Bu tarz problemlerde bir değere hangi işlemlerin uygulandığı ve bu işlemler sonucunda hangi sonucun elde edildiği verilir ve
bu değerin büyüklüğü sorulur. Çözüme ulaşmak için son işlemden başlayarak, sırasıyla, sorudaki işlemlerin
tersi uygulanabilir.
Bir LED aydınlatma, floresan lambanın 8 W eksiğinin 4’te 1’inin 1 W fazlası kadar güç harcamaktadır. LED aydınlatma 9 W güç harcadığına göre, floresan lambaya göre ne kadar tasarrufludur?
LED aydınlatmanın ne kadar tasarruflu olduğunu bulabilmek için LED aydınlatma ile floresan lambanın harcadıkları güç arasındaki farkı bulmamız gerekir. LED'in gücünü bildiğimize göre, aradaki farkı bulabilmek için floresan lambanın harcadığı gücü hesaplamamız gerekir.
- Floresanın gücünün 8 W eksiğinin 4’te 1’inin 1 W fazlası: 9 W (Son işlemde 1 W eklendiği için 9 W'tan 1 W çıkarmalıyız.)
- Floresanın gücünün 8 W eksiğinin 4’te 1’i: 9 – 1 = 8 W (Son işlemde 4'e bölüm yapıldığı için 8 W'ı 4 ile çarpmalıyız.)
- Floresanın gücünün 8 W eksiği: 8 × 4 = 32 W (Son işlemde 8 W çıkarıldığı için 32 W'ı 8 W ile toplamalıyız.)
- Floresanın gücü: 32 + 8 = 40 W
Buna göre tasarruf edilen güç, 40 – 9 = 31 W'tır.
Elif, kalemlerinden 8’ini kardeşine ve geri kalan kalemlerinin yarısını da ablasına verince 5 kalemi kaldığına göre, Elif’in başlangıçta kaç kalemi vardır?
Elif, kalemlerinin bir kısmını kardeşlerine dağıtınca elinde kalan kalemlerin sayısı, başlangıçtakinin 8 eksiğinin yarısıdır.
- Elif’in kalemlerinin 8 eksiğinin yarısı: 5 kalem (Son işlemde yarısı alındığı için 5'i 2'yle çarpmalıyız.)
- Elif’in kalemlerinin 8 eksiği: 5 × 2 = 10 kalem (Son işlemde 8 çıkarıldığı için 10'a 8 eklemeliyiz.)
- Elif’in kalemlerinin sayısı: 10 + 8 = 18 kalem
