BÖLÜM 1: EN YAKIN ONLUĞA YUVARLAMA
Bir işlemin sonucunu yaklaşık olarak tahmin edebilmek için bu işlemdeki sayıları en yakın onluklara, yüzlüklere veya binliklere yuvarlayabiliriz. Bu konuda, ilk olarak doğal sayıları nasıl yuvarlayabileceğimizi öğreniyoruz. Daha sonra da yuvarlama kullanarak bir toplama veya çıkarma işleminin sonucunu nasıl tahmin edebileceğimizi görüyoruz.
EN YAKIN ONLUĞA YUVARLAMA
Bir sayıyı en yakın onluğa yuvarlamak,
10’un tam katlarından bu sayıya en yakın olanı bulmak anlamına gelir.
10'un tam katı olan tüm sayıların birler basamağı 0'dır. Dolayısıyla, yuvarlama sonucunda bulacağımız sayının birler basamağındaki rakam da 0 olmalıdır.
Bir doğal sayıyı en yakın onluğa yuvarlamak için bu sayının birler basamağına bakmamız gerekir.
- Birler basamağındaki rakam 5’ten küçükse (0, 1, 2, 3 veya 4 ise), bu sayıyı
aşağı yuvarlarız. Aşağı yuvarlarken,
verilen sayının birler basamağını 0’a eşitleriz. Diğer basamaklarda herhangi bir değişiklik yapmayız.
Birler basamağındaki rakam 5 veya 5’ten büyükse (5, 6, 7, 8 veya 9 ise), bu sayıyı yukarı yuvarlarız. Yukarı yuvarlama yaparken aşağıdaki yöntemlerden birini kullanabiliriz.
- YÖNTEM 1 : Verilen sayının birler basamağını 0’a eşitleyip, bu sayıya 10 ekleriz.
- YÖNTEM 2 : Verilen sayıya en az kaç eklersek 10'un tam katı olacağını bulur, bu eklemeyi yaparız.
Daha algoritmik olduğunu düşündüğümüz için hem bu sayfada hem de diğer yuvarlamalarda ilk yöntemi kullanıyoruz.
Birler basamağı 5 olan bir doğal sayı iki onluğa
eşit uzaklıkta halde, bu sayıyı büyük olan onluğa yuvarlarız. Örneğin, 35 sayısı 30'a ve 40'a eşit uzaklıktadır ama bu sayıyı 40'a yuvarlarız.
Aşağıdaki sayıları en yakın onluklara yuvarlayalım.
183:
| 183 | Birler basamağı 5’ten küçük. |
| 180 | Birler basamağını 0’a eşitleyelim. |
186:
| 186 | Birler basamağı 5’ten büyük. |
| 180 | Birler basamağını 0’a eşitleyelim. |
| 190 | Sayıya 10 ekleyelim. 180 + 10 = 190 |
6885:
| 6885 | Birler basamağı 5’e eşit. |
| 6880 | Birler basamağını 0’a eşitleyelim. |
| 6890 | Sayıya 10 ekleyelim. 6880 + 10 = 6890 |
996:
| 996 | Birler basamağı 5’ten büyük. |
| 990 | Birler basamağını 0’a eşitleyelim. |
| 1000 | Sayıya 10 ekleyelim. 990 + 10 = 1000 |
Aşağıdaki sayıları en yakın onluklara yuvarlayın.
a) 1827 ≈ ............
b) 571 ≈ ............
c) 575 ≈ ............
ç) 960 ≈ ............
d) 1004 ≈ ............
e) 999 ≈ ............
EN YAKIN ONLUĞA YUVARLAMA OYUNU
Bu oyununda verilen sayıyı en yakın onluğa yuvarlayarak sonucu kutucuğa yazıyoruz.
Örneğin, 87 sayısı en yakın onluğa yuvarlandığında elde edilen sayı soruluyor. (Cevap: 90)
EN YAKIN ONLUĞA YUVARLAMA YARIŞMASI
Matematik Delisi'nin popüler oyunlarından biri olan En Yakın Onluğa Yuvarlama Oyunu'nda diğerleri ile yarışabilirsin! İlk 5'e gir, ismini TOP-5 listesine yazdır, başarı belgeni indir ve arkadaşlarına paylaş :)
