VERİ İŞLEME


KONU 30: VERİ İŞLEME

BÖLÜM 1: ÇİZGİ GRAFİĞİ


BÖLÜM 1: ÇİZGİ GRAFİĞİ

Zamana göre değişen veriler

Zamana göre değişen verileri iki eksenli bir grafikte gösterebiliriz. Bu eksenlerden birini zaman, diğerini büyüklük olarak seçtiğimizde her veriyi bir nokta ile ifade edebiliriz.

Son 3 yıldır, yılın belli bir gününde bir ağacın boyunu ölçtüğümüzü ve bu ölçümlerden, sırasıyla, 1 m, 2m ve 4 m değerlerini elde ettiğimizi düşünelim. Bu değerleri, eksenlerinden biri zaman ve diğeri boy olan bir grafikte gösterelim.

Ölçtüğümüz değerlerden,

  • İlki, zaman ekseninde 1. yıla ve boy ekseninde 1 m'ye karşılık gelen bir nokta ile;
  • İkincisi, zaman ekseninde 2. yıla ve boy ekseninde 2 m'ye karşılık gelen bir nokta ile; ve
  • Üçüncüsü, zaman ekseninde 3. yıla ve boy ekseninde 4 m'ye karşılık gelen bir nokta ile

ifade edilebilir.

Veriyi noktalarla ifade etme örnek
 
 

Aynı birime sahip değerleri gösteren bir eksende tüm değerlerin yanına birim yazmak yerine, bu birimi eksenin başlığında parantez içerisinde belirtebiliriz. Yukarıdaki örnekte, dikey eksende parantez içerisine "m" yazdığımız için bu eksendeki 1, 2 ve 4 sayılarının yanına birimleri yazmamız gerekmez.

 

ÇİZGİ GRAFİĞİ

Zamana göre değişen verileri iki eksenli bir grafikte noktalarla gösterdikten sonra, art arda gelen noktaları doğru parçaları ile birleştirdiğimizde karşımıza bu verilerin çizgi grafiği çıkar.

Zaman Boy(m)
1. yıl 1
2. yıl 2
3. yıl 4

Yukarıdaki tabloda gösterilen verilerle bir çizgi grafiği oluşturalım.

Önceki örnekte, bu verileri yatay ekseni "zaman" ve dikey ekseni "boy" olan bir grafik üzerinde noktalarla göstermiştik.

Çizgi Grafiği Aşama 1

Art arda gelen noktaları doğru parçaları ile birleştirerek bu verilerin çizgi grafiğini elde edebiliriz.

Çizgi Grafiği Ağaç Örneği
 
 

Günler Oyun oynama süresi (saat)
Pazartesi 1
Salı 2
Çarşamba 1
Perşembe 2
Cuma 3

Ayla'nın hafta içi her gün kaç saat oyun oynadığı, yukarıdaki tabloda verilmiştir. Bu verileri çizgi grafiği ile gösterelim.

İlk olarak, günleri gösteren bir yatay eksen ve oyun oynama sürelerini gösteren bir dikey eksen çizelim.

Çizgi Grafiği Oyun Aşama 1

Tablodaki tüm verilere karşılık gelen noktaları grafiğe yerleştirelim.

Çizgi Grafiği Oyun Aşama 2

Art arda gelen noktaları doğru parçaları ile birleştirerek çizgi grafiğini oluşturalım.

Çizgi Grafiği Oyun Aşama 3

Sadece zamana göre değil, aynı zamanda uzaklığa, belli bir maddenin oranına, ortam sicaklığına vb. etkenlere göre göre değişen verileri de çizgi grafiğinde gösterebiliriz.

Derinlik (m) Sıcaklık (°C)
1 10
2 12
3 12
4 14

Bir gölün farklı derinliklerinde yapılan sıcaklık ölçümlerine dayanarak elde edilen yukarıdaki verileri çizgi grafiğinde aşağıdaki gibi gösterebiliriz.

Çizgi Grafiği Sıcaklık Örneği

Tablo ile gösterilen aşağıdaki verileri çizgi grafiğine dönüştürelim.

A)

Yıllar Kütle (kg)
2015 2,3
2016 3,4
2017 4,5
2018 5
2019 4,2

B)

Tarih 1 Ocak 2 Ocak 3 Ocak 4 Ocak
Hava Sıcaklığı (°C) 7 12 8 5

C)

Ders Sınıf Mevcudu
1. Ders 40
2. Ders 35
3. Ders 32
4. Ders 30
5. Ders 27

D)

Hız (km/saat) Motor Sıcaklığı (°C)
20 60
40 70
60 80
80 90

Sadece noktalardan oluşan grafiklerin aksine, çizgi grafiği, veri alamadığımız anlardaki değerlerin yaklaşık ne kadar olduğu hakkında da bilgi verir. Noktalar ne kadar sıklaşırsa, çizgi grafiği de gerçek grafiğe o kadar yaklaşır.

Çizgi Grafiği Gerçek Grafik Karşılaştırması

Yukarıdaki grafikte, yılda bir ölçüm yaparak oluşturduğumuz çizgi grafiğini mavi ve ağacın gerçek uzama eğrisini kırmızı ile gösteriyoruz.

→KONU ANASAYFASINA DÖN←

Veri İşleme Konusuna Git