TEOREMLER VE İSPATLAR

PİSAGOR TEOREMİ


 
 
 
Üçgen-Pisagor teoremi

📚 Bir dik üçgende dik açının karşısındaki kenarın karesi, diğer iki kenarın kareleri toplamına eşittir.

 
 

İSPAT

Pisagor teoremini ispatlamak için dik açının olduğu köşeden hipotenüse dik bir doğru parçası çizip, üçgenlerde benzerliği kullanıyoruz.

İSPAT: PİSAGOR TEOREMİ

Hipotenüse karşı köşeden bir dik indirdiğimizde, ... açısının ... açısına eşit olduğunu görebiliriz. Bu açıya ... diyelim. ...'yı 90⁰'ye tamamlayan ... açısına da ... ismini verelim.

Hipotenüse dik indirdiğimizde, 3 farklı üçgen tanımlayabiliriz: ..., ... ve ...

Pisagor teoremi ve benzerlik

Bu 3 üçgenin de birer açısının 90⁰'ye, birer açısının ise ...'ya eşit olduğunu görüyoruz. Buna göre üçgenlerin iç açılarının eşit olduğunu söyleyebiliriz. Buradan ..., ... ve ... üçgenlerinin benzer oldukları çıkarımını yapabiliriz.

... ... ...

 
 

Benzer üçgenlerin kenar uzunluklarının oranları aynıdır. Bu özelliği kullanarak, |AB| uzunluğunu veya ...'yi ... ve ... cinsinden bulacağız. ...'nin uzunluğu AD ve DB doğru parçalarının uzunlukları toplamına eşittir.

 

... = |AD|+|DB|           (1)

 

Şimdi sırayla |AD| ve |DB|'yi ..., ... ve ... cinsinden bulalım.

 

|AD|'nin uzunluğu

Pisagor teoremi-benzer üçgenlerle ispat

... üçgeninde dik açının karşısında ... varken, ... üçgeninde ... vardır. Dolayısıyla, ... ve ... üçgenleri arasındaki benzerlik oranı ...'dir. ... üçgeninde ... açısının karşısında ... olduğuna göre, ... üçgeninde bu açının karşısında ... olmalıdır ve bu uzunluk |AD|'ye eşittir.

 

|AD| = ...           (2)

 

|DB|'nin uzunluğu

Benzer üçgenler ve pisagor teoremi

... üçgeninde dik açının karşısında ... ve ... üçgeninde aynı açının karşısında ... bulunmaktadır. Buna göre, bu üçgenlerin benzerlik oranı ...'dir. ... üçgeninde ... açısının karşısında ... olduğu için ... üçgeninde aynı açının karşısında ... bulunmalıdır. ... üçgeninde ... açısının karşısındaki uzunluk |DB|'ye eşittir.

 

|DB| = ...           (3)

 

(2) ve (3)'teki uzunlukları (1)'de yerlerine yazarsak,

...

olduğunu buluruz. Bu eşitliğin her iki tarafını da ... ile çarptığımızda ... eşitliğini elde ederiz.