BÖLÜM 2: YÜZDE-KESİR DÖNÜŞÜMLERİ
Bu bölümde, sırasıyla
öğreniyoruz.
YÜZDEYİ KESRE DÖNÜŞTÜRME
Yüzdeyi kesre dönüştürmek için kesrin
- payına yüzdedeki sayıyı,
- paydasına 100 sayısını yazarız.
%45’i kesre dönüştürmek için paya 45 ve paydaya 100 yazarız.
%45 = ...
Aşağıdaki yüzdeleri kesre dönüştürün.
a) %25 = ......
b) %5 = ......
c) %100 = ......
ç) %75 = ......
d) %83 = ......
e) %36 = ......
Bir yüzdeyi kesre dönüştürdükten sonra, kesirde
sadeleştirmeler yapabiliriz.
%25’i kesre dönüştürüp, sadeleştirelim.
%25'i kesre dönüştürelim.
%25 = ...
Hem payı hem de paydayı 25’e bölerek, kesri sadeleştirelim.
...
Buna göre, %25 oranı ...’e eşittir.
Aşağıdaki yüzdeleri kesre dönüştürüp, mümkün olan tüm sadeleştirmeleri yapın.
a) %15 = ......
b) %50 = ......
c) %19 = ......
ç) %5 = ......
d) %60 = ......
e) %80 = ......
KESRİ YÜZDEYE DÖNÜŞTÜRME
Bir kesri yüzdeye dönüştürebilmek için bu kesrin paydasını
100’e eşitleyecek şekilde
genişletme veya
sadeleştirmeler yaparız.
Paydası 100’e eşitlenmiş bir kesrin payı yüzdeye eşittir.
... kesrini yüzdeye dönüştürelim.
Paydayı 100’e eşitlemek için bu kesri 25'le genişletiriz.
...
Paydası 100 olan kesrin payı yüzdeyi verdiği için ... kesri %75’e eşittir.
... = %75
... kesrini yüzdeye dönüştürelim.
Bu kesrin paydası 100’den büyük olduğu için bu defa genişletme değil, sadeleştirme yapmamız gerekir. Hem payı hem de paydayı 5’e böldüğümüzde payda 100’e eşit olur.
...
Sadeleştirme işleminden sonra kesrin payında 30 kaldığından verilen kesir %30’a eşittir.
... = %30
Aşağıdaki kesirleri yüzdeye dönüştürün.
a) ..., b) ..., c) ..., ç) ..., d) ..., e) ..., f) ...
Bazı kesirler için önce sadeleştirme
ve daha sonra da genişletme yapmamız gerekebilir.
... kesrini yüzdeye dönüştürelim.
15’i hangi doğal sayı ile çarparsak çarpalım, 100’ü elde edemeyiz. Bu nedenle, sadece genişletme yaparak bu kesri yüzdeye dönüştüremeyiz. Yalnız, kesri 3 ile sadeleştirdiğimizde, 100'e tam bölünebilen bir payda elde edebiliriz.
... ...
Sadeleştirme sonucunda bulduğumuz kesri 20 ile genişlettiğimizde, paydası 100 olan bir kesir elde edebiliriz.
...Buna göre, ... kesri %60’a eşittir.
... = %60
Aşağıdaki kesirleri yüzdeye dönüştürün.
a) ..., b) ..., c) ..., ç) ..., d) ..., e) ...
Sonraki bölümde, yüzdeyi ondalık gösterime ve ondalık gösterimi yüzdeye nasıl dönüştürebileceğimizi öğreniyoruz.
