DOĞAL SAYILARLA İŞLEMLER


KONU 3: ÇARPMANIN DAĞILMA ÖZELLİĞİ

BÖLÜM 3: ORTAK ÇARPAN PARANTEZİNE ALMA


BÖLÜM 3: ORTAK ÇARPAN PARANTEZİNE ALMA

Önceki bölümlerde çarpmanın toplama ve çıkarma üzerine dağılma özelliklerini öğrendik.

Çarpmanın Toplama ve Çıkarma Üzerine Dağılma Özelliği

Tarafları yer değiştirerek yukarıdaki eşitlikleri farklı bir şekilde de yorumlayabiliriz.

 
 
Ortak Çarpan Parantezine Alma

a sayısı, eşitliklerin sol tarafında gördüğümüz a . b ve a . c terimlerinin ortak çarpanıdır. Bu sayı, sağ tarafta parantezle çarpılmıştır. Parantez içerisine de a ile çarpılan sayılar yazılmış, bu sayıların arasına sol taraftaki + veya – işareti eklenmiştir. Bu işleme ortak çarpan parantezine alma adı verilir.

 
 

  • 8 . 5 + 8 . 40 = 8 . (5 + 40)
  • 7 . 19 – 7 . 6 = 7 . (19 – 6)
  • 10 . 5 + 10 . 10 = 10 . (5 + 10)
  • 3 . 3 – 3 . 3 = 3 . (3 – 3)
Çarpmanın değişme özelliği

Bir çarpma işlemindeki çarpanlar yer değiştirdiğinde sonuç değişmez. Bu nedenle, ortak çarpan parantezine alırken bu çarpanın işlemin solunda mı yoksa sağında mı olduğunun bir önemi yoktur. Aşağıdaki örnekleri inceleyelim.

  • 2 . 5 + 5 . 3 = 5 . (2 + 3)
  • 21 . 8 + 9 . 8 = 8 . (21 + 9)
  • 6 . 7 + 24 . 6 = 6 . (7 + 24)
  • 80 . 33 . 7 = 3 . (80 – 7)

Aşağıdaki ifadeleri ortak çarpan parantezine alın.

a) 23 . 3 + 3 . 17 =…

b) 6 . 8 + 6 . 15 =…

c) 100 . 100 + 100 . 18 =….

d) 16 . 15 + 14 . 16 =….

e) 18 . 10 – 18 . 1 =….

f) 36 . 25 – 25 . 7 =…

g) 7 . 81 – 80 . 7 =…

CEVAPLAR

 

ALIŞTIRMALARIN CEVAPLARI

Alıştırmalar-3

a) 3 . (23 + 17), b) 6 . (8 + 15), c) 100 . (100 + 18), d) 16 . (15 + 14), e) 18 . (10 – 1), f) 25 . (36 – 7), g) 7 . (81 – 80)

→KONU ANASAYFASINA DÖN←