a ve b sayılarından en az biri 0'dan farklıysa, ax + by +
c = 0 formunda yazılabilen bir denklemin koordinat sistemindeki grafiği doğru şeklindedir.
Yukarıdaki koordinat sisteminde, 3 farklı denklem ve bu denklemlere ait grafikleri görüyoruz. Bu grafiklerin tümü
doğru şeklindedir.
Bir doğrusal denklemde, eşitliği sağlayan sıralı ikililerden her biri,
bu denklemin bir çözümüdür.
x + y = 5 denkleminin 3 farklı çözümünü bulalım.
Doğrusal bir denklemin çözümlerine ulaşabilmek için x ve y yerine hangi değerleri yazdığımızda eşitliğin sağlandığını bulmamız gerekir.
Çözüm 1:x yerine 1 yazdığımızda, eşitliğin sağlayabilmesi için y'nin
4 olması gerekir. Bu nedenle (x, y) = (1, 4) noktası, yukarıdaki denklemin çözümlerinden biridir.
1 + 4 = 5
Çözüm 2:x yerine 0 yazdığımızda, 0 + y = 5 eşitliğini sağlayan tek y değeri 5 olduğu için
(0, 5) noktası da bu denklemin çözümlerinden biridir.
0 + 5 = 5
Çözüm 3:x yerine 3 yazdığımızda, eşitliğin iki tarafının eşit olabilmesi için
y'nin 2 olması gerekir. (3, 2) noktası da denklemin çözümlerinden biridir.
3 + 2 = 5
x yerine farklı değerler yazarak bu denklemin farklı çözümlerine de ulaşabiliriz.
Doğrusal bir denklemin sonsuz sayıda çözümü vardır.
Örneğin, yukarıdax + y = 5 denklemine ait 3 farklı çözüm bulduk.
x yerine koyduğumuz herhangi bir değer için toplamı 5 yapan bir y değeri bulabiliriz. Bu nedenle çözümlerin
sayısını istediğimiz kadar artırabiliriz.
Aşağıdaki denklemlerin her biri için en az 2 farklı çözüm bulun.
a) x – y = 1, b) 2x + 3y = 6, c) –x – y + 1 = 0, d) y = 2, e) x = y
Her çözüm, koordinat sisteminde
bir noktaya karşılık gelir. Doğrusal bir denklemin çözüm noktalarını birleştirdiğimizde, bir doğru elde ederiz.
Yukarıdaki örnekte, x + y = 5 denklemine ait 3 farklı çözüm bulmuştuk. Bu çözümleri koordinat
sisteminde aşağıdaki gibi gösterebiliriz.
x + y = 5 denkleminin tüm çözümleri bu noktalardan da geçen kırmızı doğru üzerindedir.
Bir denklemin grafiği, bu denklemi
sağlayan tüm noktaların (çözümlerin) birleşiminden oluşur. Doğrusal denklemlerin grafikleri doğru şeklindedir. Buna göre, doğrusal bir denklemin grafiğini
bulabilmek için
iki farklı çözüm noktası bulur,
bu noktalardan geçen doğruyu çizeriz.
Bir doğrusal denklemde
x yerine 0 yazdığımızda y'nin 3'e eşit çıktığını ve
x yerine –4 yazdığımızda y'nin 0'a eşit çıktığını
düşünelim. Buna göre (0, 3) ve (–4, 0) noktaları bu denklemin çözümleridir.
Koordinat sisteminde bu 2 noktayı işaretleyelim.
İşaretlediğimiz noktalardan geçen doğruyu çizelim. Bu doğru, doğrusal denklemin grafiğidir.
Aşağıdaki her seçenekte bir doğrusal denklemin 2 farklı çözümü verilmiştir. Bu denklemlere ait grafikleri çizin.
a) (1, 1) ve (3, 3), b) (0, 2) ve (3, 2), c) (1, 2) ve (1, 4), d) (0, 0) ve (2, 2)